artikel op website Leesgoed over Haspelnap

Het tijdschrift 'Leesgoed' (een uitgave van Biblion over boeken, films en meer) heeft ook een website ( http://www.leesgoedplus.nl/leesgoed/ ) en daarop staat in no2 van 2010 een artikel van mijn hand. titel: 'hoe een haspelnap kinderen tot lezen bracht'. Helaas moet je lid zijn om het te kunnen lezen. vandaar dat ik het nu ook maar hier plaats.

Hoe een Haspelnap kinderen tot lezen bracht

Geïnspireerd door een mini-boekje in een luciferdoosje (kinderboekenweekgeschenk) en een Franse theatergroep, diende Karin Horst een aantal jaren geleden een plan in bij de gemeente Amersfoort. Zij wilde door middel van een verhaal en ‘live’ gebeurtenissen in de stad, onderlinge binding tot stand brengen en kinderen leesplezier en een onvergetelijke herinnering bezorgen.
In het kader van het 750-jarige bestaan van de stad en op basis van door inwoners uitgebrachte stemmen, kreeg ze in 2008 25.000 euro om haar plan uit te voeren. Het miniboekje ‘Het geheim van de Haspelnap’ werd eind april 2009 gratis aan meer dan 9000 schoolkinderen in de groepen 4,5 en 6 uitgedeeld. Weer een jaar verder is de Haspelnap in het museum bijgezet en is zeker dat een aantal kinderen zich het verhaal van Sofie, Najib en de draak Dragana, over 50 jaar nog levendig zal herinneren.

Samenwerking!!
De twee belangrijkste succesfactoren in het project zijn samenwerking en enthousiasme. Omdat bijna alle expertise uit de eigen stad kwam, was er een enorme betrokkenheid. Op vrijwillige basis is geschreven, getekend, gefilmd en geacteerd. Belangrijke samenwerkingspartner was de bibliotheek. Zij sloot aan met een speciaal gemaakte tentoonstelling over draken, liet een projectpagina op haar website maken en bedacht opdrachten voor een wedstrijd. Een andere belangrijke factor was de medewerking van de media. In een huis-aan-huiskrant werd wekelijks een stukje geschreven naar aanleiding van geplande gebeurtenissen of sporen in de stad. Ook de plaatselijke televisie maakte regelmatig reportages.

Start met herkenning en verbeelding
Na verschillende brainstormsessies met een aantal creatieve geesten, was de grote lijn van het verhaal duidelijk. De schrijfsters gingen aan de slag en werkten het verhaal en de details verder uit. De combinatie van een aansprekend beest als een draak en herkenbare plekken in de eigen stad, zorgde ervoor dat kinderen snel geboeid waren. Door in het boek gebruik te maken van kennis over op stapel staande gebeurtenissen, werd de suggestie van een ‘live’ verhaal extra versterkt. Ook werd ‘nieuws’ gecreëerd door geheimzinnige zaken (geluid uit de fontein) en sporen in de stad (drakendrollen voor het stadhuis).

Interactie en multimediaal
Het mini-boekje bevatte een open einde; de draak die 750 jaar gevangen had gezeten in de stad, was weliswaar bevrijd door de hoofdpersonen, maar kon nog niet wegvliegen. Amersfoortse kinderen moesten helpen om de sleutel tot haar (lang geleden verwijderde) slagpennen te vinden. In samenwerking met de bibliotheek werd een wedstrijd georganiseerd met opdrachten die aansloten aan bij het verhaal of de geschiedenis van de stad. De school(kinderen) met de meeste wedstrijdpunten, konden een rol in de laatste hoofdstukken van het verhaal winnen; iets wat zeer tot de verbeelding sprak.
Van de fragmenten uit het boek bij belangrijke monumenten, werden filmpjes gemaakt die op youtube werden gezet. Studenten zetten vervolgens een speurtocht uit, die langs dezelfde gebouwen voerde en een drakoloog gaf een speciale cursus drakensporen zoeken.

Resultaten
De hoofdprijs is gewonnen door groep 8 van een speciale school in een achterstandswijk. Hoewel de doelgroep eigenlijk jonger was, mochten speciale scholen zelf beslissen aan welke groep(en) ze het boekje uitdeelden. Ook bij de individuele deelnemers aan de wedstrijd is de ‘winst’ gegaan naar kinderen die niet écht goed konden lezen. Belangrijke factor hierachter was het enthousiasme van leerkrachten en ouders, maar ook de herkenning en het live-optreden van de hoofdpersonen op hyves, youtube en de plaatselijke televisie, droegen hieraan bij. In de stad vonden vele zaken plaats naar aanleiding van het verhaal zoals: kinderfeestjes met drakentranen, kinderen die het verhaal op straat naspeelden of natekenden, scholen die op hun jaarlijkse slotdag het boek centraal stelden of een tentoonstelling over de stad maakten nav het boek. Een domeinnaam was al bijna vastgelegd als fansite voor Dragana. En op de slothappening, nota bene tweede Pinksterdag, waren een paar honderd kinderen met hun ouders getuige van het feit dat Dragana weer kon vliegen.

Vervolg
‘Het geheim van de haspelnap; het héle verhaal’, met zeven extra hoofdstukken en opname van de winnende school(kinderen) is inmiddels voltooid door de drie schrijfsters en in groot formaat uitgegeven; een verhaal dat ook met veel plezier gelezen wordt door kinderen in de rest van Nederland. ‘Sofie en Najib’ worden nog steeds door de bibliotheek als leesbevorderende personen ingezet door middel van het schrijven van een blog op www.debeep.nl (en hyvespagina) en door ze als trekker te vragen bij activiteiten zoals de Kinderjury, een speurtocht of een opening. Inmiddels zijn er plannen voor een toneelvervolg op het boek. Ook daar zal participatie een grote rol spelen.

Conclusie
Met enthousiasme, samenwerking, betrokkenheid en multimediale inzet is een stad met een mooi verhaal te verrijken en blijken, met name ook onrustige en minder leesvaardige, kinderen geboeid te raken door een boek.